Godišnjica mučkog napada na JNA u Tuzli
SrbijaRealno/Tuzla/15.05.23. – Muslimanske snage u Tuzli, 15. maja 1992. godine, mučki su napale kolonu JNA koja se, na osnovu prethodno postignutog dogovora, povlačila iz tog grada. Taj događaj upamćen je pod nazivom – Tuzlanska kolona, a od tada je protekla 31 godina.
Tog 15. maja 1992. godine, napadnuta je 92. motorizovana brigada JNA, koja se u skladu s prethodnim dogovorom sa vlastima Tuzle, mirno povlačila iz kasarne “Husinska buna”. Prethodno je postojao dogovor predstavnika SR Jugoslavije i muslimanskih vlasti u Sarajevu o povlačenju JNA sa prostora Bosne i Hercegovine, zaključno s datumom 19. maj 1992. godine. Povlačenje iz Tuzle bilo je prema tome rezultat navedenog dogovora. U koloni se nalazilo oko 600 ljudi, starešina i vojnika tadašnje JNA, sa približno 200 vozila. Napad su izvršili pripadnici lokalne Teritorijalne odbrane, policije, formacija “Patriotske lige”, i to upravo prilikom odlaska jedinica JNA iz Tuzle, na raskrsnici Brčanska Malta.
Prethodno, u skladu sa sporazumom o mirnom povlačenju JNA, a na osnovu dogovora komandanta kasarne pukovnika Mileta Dubajića i lokalnih vlasti Tuzle, evakuacija je trebalo da počne u 15:00 časova, ali su lokalne vlasti otvorile spor oko predaje dela naoružanja TO Tuzla. Ispostaviće se da je to najverovatnije bio deo planiranog rasporeda zasede koloni u povlačenju. Dogovor koji je postignut tačno je odredio rutu povlačenje kao i vreme, što je nesumnjivo trebalo da olakša zasedu. Pošto je postignuta neka vrsta kompromisnog dogovora, evakuacija trupa JNA započela je u 19:00 časova. Kada je poslednja trećina kolone, dolazeći iz pravca Skojevske ulice, prolazila raskrsnicu Brčanska Malta, usledila je, iz okolnih zgrada i zaklona paljba vatrenim oružjem, “zoljama” i drugim zapaljivim sredstvima.
U eksplozijama i plamenu na licu mesta život je izgubilo više desetina vojnika, a povrede su bile tako teške da niz žrtava nije docnije bilo moguće prepoznati. Raspoređeni snajperisti, prvo su pucali i ubijali vozače vojnih vozila da bi ih zaustavili i blokirali dalji prolaz, a potom je sledilo paljenje vozila. Ostali su bili laka meta. Pucano je čak i sa zgrade bolnice, a duž prethodno određene rute prolaska trupa JNA, postavljene su mine, prepreke. Prvi napad je trajao približno pola sata, da bi potom sledilo pojedinačno ubijanje ranjenih i uopšte preživelih. Prema svedočenjima, deo ranjenih je zatim brutalno likvidiran. Tela žrtava su noću odvezena na gradsku deponiju i zatrpana buldožerom.
Prolazak kolone i napad koji je usledio prenosila je direktno lokalna televizija FS-3, a snimci su, bar deo njih, sačuvani. Podaci o broju žrtava se razlikuju. Koliko se zna, u napadu su ubijena 54 pripadnika JNA, 78 ih je ranjeno, dok su zarobljena 44 pripadnika JNA, od kojih su petorica kasnije ubijena, a mnogi zlostavljani. Prema navodima optužnice u koloni je poginulo 59 pripadnika JNA i civila. Pominjane su i bitno više cifre. U spomen kosturnici u Bijeljini sahranjeno je 29 osoba, a posmrtni ostaci niza stradalih međutim nisu pronađeni.